БЕЛАРУСКАМУ МАСТАЦТВУ ВЫЦІНАНКІ НАДАДЗЕНЫ СТАТУС ГІСТОРЫКА-КУЛЬТУРНАЙ КАШТОЎНАСЦІ РЭСПУБЛІКІ БЕЛАРУСЬ
Выцінанка – гэта мастацтва выразання карункавых узораў з паперы, якое набыло шырокае распаўсюджанне на тэрыторыі Беларусі ў канцы XIX – пачатку XX ст. як спосаб аздаблення інтэр’еру традыцыйнага жылля і было адноўлена як від дэкаратыўна-прыкладнога мастацтва ў канцы XX ст.
Стылістыка сучасных выцінанак надзвычай багатая і разнастайная. Сярод іх вылучаюцца характэрныя ўзоры сучаснага народнага мастацтва, творы звычайнага аматарства і самадзейнасці, а таксама творы прафесійнай графікі і дызайну. Адметнай асаблівасцю сучаснага беларускага мастацтва выцінанкі з’яўляецца адыход ад практычных утылітарна-дэкаратыўных функцый з адначасовым набыццём уласнай мастацкай самакаштоўнасці.
Згодна з Пастановай Міністэрства культуры Рэспублікі Беларусь ад 30.04.2021 №25 аб наданні статусу гісторыка-культурнай каштоўнасці і катэгорыі “Б” элементу “Беларускае мастацтва выцінанкі” арэалам бытывання элемента ў Гродзенскай вобласці з’яўляюцца: г. Гродна, пас. Гудагай Астравецкага раёна, г.п. Воранава, в. Каробчыцы Гродзенскага раёна, г.п. Карэлічы, г. Ліда, г. Масты, г.Навагрудак, в.Сакольнікі Свіслацкага раёна, г.Слонім.
У Свіслацкім раёне носьбітам мастацтва выцінанкі з’яўляецца Жана Сыраежка. Прыкладна з 2004 года пачала займацца выцінанкай. У сваёй творчасці яна выкарыстоўвае не толькі традыцыйныя для беларускага мастацтва народныя сюжэты і матывы, але і стварае свае ўласныя сімвалы.Работы выкананы ў тэхніцы: “ сіметрычнай кампазіцыі”, і
“ адноснай манахромнасці”. Вельмі прыгожа выглядаюць самыя разнастайныя элементы і матывы з каляровай паперы, скампанаваныя на лісце, часцей белым. Неаднаразова была ўзнагароджана дыпломамі за майстэрства. З мэтай папулярызацыі і пераемнасці мастацтва выцінанкі праводзяцца групавыя і індывідуальныя майстар- класы, персанальныя выстаўкі творчых работ майстра, тэматычныя экскурсіі.
